S obzirom da je, po novoj Metodologiji za pristupanje EU, reforma javne uprave oblast koja je dio pregovaračkog procesa u okviru Klastera – Temeljne vrijednosti, Državni ured za reviziju je izvršio reviziju učinka na temu „Reforma javne uprave“, da bi odgovorio na pitanje:
„Da li aktivnosti nadležnih institucija obezbjeđuju efikasnu implementaciju Strategije reforme javne uprave 2018-2022.“
Revizijom su utvrđeni sljedeći nalazi:
- kontinuirano se odgađaju rokovi za donošenje ključnih zakona za sprovođenje reformi u javnoj upravi. Procedura za donošenje Zakona o zaposlenima u javnom sektoru, Zakona o administrativnim službenicima i Zakona o rukovodećim službama pokrenuta je 2019. godine i još traje;
- učestalo je imenovanje v.d. direktora. U periodu od 2018. do 2021. godine 52% od ukupnog broja imenovanih rukovodilaca je v.d. direktora ili njihovih zamjenika, čiji je izbor bez objavljivanja javnog oglasa, što utiče na profesionalizaciju službe višeg rukovodstva, dobro rukovođenje u institucijama javnog sektora i smanjuje odgovornost postupka izbora rukovodećih lica u institucijama;
- nepostojanje dokumentacije o načinu planiranja i izrade strategije, zbog činjenice da nije dio arhive MIOA-e, a osobe koje su rukovodile ovim procesom više nisu zaposlene u MIOA-i, što ne obezbjeđuje institucionalnu memoriju za proces;
- usvojen je revidirani akcioni plan za implementaciju strategije, kojim su izvršene izmjene u 33% planiranih aktivnosti, definisane nove aktivnosti, izvršene izmjene rokova implementacije i indikatora za mjerenje učinka, kao i smanjenje iznosa planiranih finansijskih sredstava,
- u odnosu na kadrovske kapacitete za ispunjavanje reformskih ciljeva utvrđene su česte promjene, nedovoljno kadrovsko popunjenje, kao i nepotpuna realizacija nadležnosti organa nadležnih za proces reforme i neefikasna vertikalna i horizontalna koordinacija i komunikacija svih učesnika u procesu;
- Savjet za reformu javne uprave je najviši politički organ za koordinaciju aktivnosti. U periodu od 2018. do 2022. godine izvršeno je šest promjena u njegovom sastavu, kao rezultat stalnih strukturnih promjena u Vladi, pri čemu je u periodu od četiri godine održano samo sedam sjednica, a od posljednje u julu 2021. do kraja 2022. godine, više od godinu i po dana, nije održana nijedna nova sjednica;
- ukupna planirana sredstva za sprovođenje mera iz Strategije iznose 1.802.140 hiljada dinara ili oko 30 miliona eura, pri čemu je najveće učešće od preko 56% obezbeđeno iz fondova i instrumenata EU;
- Od ukupno 205 planiranih aktivnosti, realizovano je samo 106 aktivnosti, što predstavlja 52% realizacije.
- nije postignuta transparentnost, odgovornost i praćenje utrošenih finansijskih sredstava u državnom budžetu, jer osim MUP-a, druge institucije nisu otvorile poseban potprogram u okviru Vladinog programa K – Reforma javne uprave;
- nije izvršena potpuna procjena efikasnosti procesa reforme javne uprave, od ukupno 79 indikatora, mjereno je samo 28 indikatora za mjerenje uspješnosti aktivnosti, odnosno svega 35%;
- MUP nije uspostavio sistematizovanu evidenciju za svaku aktivnost strategije, polugodišnji i godišnji izveštaji ne sadrže podatke o planiranim i realizovanim sredstvima,
- četvrti godišnji izveštaj iz 2021. godine ne sadrži kompletan finansijski pregled i data je analiza samo za utrošena sredstva u iznosu od 1.111.359 hiljada dinara, odnosno za oko 18 miliona eura, što predstavlja 61% ukupno planiranih sredstava za period 2018-2022;
- nije uspostavljen informacioni sistem za praćenje, evaluaciju i izvještavanje o reformskim aktivnostima, čime su stvoreni uslovi za sistematsko prikupljanje i obradu informacija i podataka u svrhu ocjenjivanja stepena implementacije reformi u javnoj upravi.
Uzimajući u obzir da je funkcionalna javna uprava preduslov za transparentno i efikasno demokratsko upravljanje, za prevazilaženje nastalih situacija Državni ured za reviziju je dao preporuke nadležnim institucijama i organima za koordinaciju aktivnosti, koje su u funkciji unapređenja, jačanje i stvaranje efikasnog sistema planiranja, implementacije, praćenja, evaluacije i izvještavanja o realizaciji aktivnosti nove Strategije reforme javne uprave 2023-2030, u cilju uspješne reforme javne uprave, kao strateškog cilja država.
