„Javna saslušanja i detaljan parlamentarni nadzor, znatno bi unaprijedili trošenje javnih sredstava u FBiH“ – zaključeno je danas u Sarajevu na press konferenciji Centara civilnih inicijativa koji su predstavili Analizu procesa javne revizije u Federaciji Bosne i Hercegovine za period 2016 – 2019. godina.
Tim povodom, istaknuta je obaveza revidiranih institucija da konačno pristupe realizaciji revizorskih preporuka kao i obaveza Parlamentarne komisije odgovorne za reviziju, koja svakako treba nastaviti javna saslušanja istih.
Kroz Analizu, CCI također upozoravaju da realizacija preporuka treba biti na većem nivou te da treba koristiti mehanizam sankcija kako bi se kaznili pojedinci koji se ne odnose odgovorno prema procesu javne revizije te krše zakona i propise ove oblasti. Naime, u periodu od 2016. do 2019. godina, Ured za reviziju institucija u Federaciji BiH objavio je 325 izvještaja o finansijskoj reviziji institucija u FBiH. Za finansijske izvještaje subjekata, koji su bili predmetom revizije, dato je 136 pozitivnih mišljenja, odnosno, gotovo pa identično mišljenja sa rezervom (135), dok je tek 48 mišljenja (15%) pozitivno. Također dato je i 8 suzdržanih mišljenja.
Dodatno, zabrinjava činjenica da su revizori kroz izvještaje o finansijskoj reviziji, dali ukupno 5.838 preporuka revidiranim subjektima. CCI upozoravaju da institucije realizacijom preporuka trebaju povećati svoju finansijsku disciplinu, što bi u konačnici dovelo do smanjenja broja negativnih revizorskih izvještaja i zaustavilo dalja kršenja zakona te omogućilo transparentnije trošenje javnih sredstava.
Raduje činjenica da institucije sve više poštuju zakonsku obavezu dostavljanja plana otklanjanja nedostataka. Ovaj dokument je izuzetno važan jer sadrži akcioni plan koji je potrebno implementirati kako bi se uočeni nedostaci prilikom revizije otklonili, odnosno realizovale preporuke revizije. Odnos revidiranih institucija da dostave akcione planove prema zakonskoj obavezi, pokazuje odnos institucija prema reviziji, odnosno njihovu želju za ispravljenjem uočenih nepravilnosti osiguraju odgovornije trošenje javnih sredstava.
Bitno je istaći, da uspjeh revizije ne zavisi samo od rada Ureda za reviziju, nego je ključna obaveza djelovanja ostalih institucija, poput tužilaštava, parlamenta, političkih aktera i u konačnici i sudova. Također, u procesu revizije, velika odgovornost je i na Parlamentarnoj komisiji odgovornoj za reviziju koja treba organizovati javna saslušanja revidiranih institucija. U vezi s tim, CCI ističe da je neophodno da se svi članovi komisije ili barem većina involvira, odnosno učestvuju prilikom javnih saslušanja predstavnika institucija čije poslovanje nije zaslužilo povoljno revizorsko mišljenje. Ohrabruje činjenica da je nakon dvogodišnje blokade, Komisija od formiranja u septembru 2020. godine, održala 13 sjednica, pri čemu su razmatrana 44 revizorska izvještaja.
Također, pored federalnog, velika je odgovornost lokalnih i kantonalnih parlamenata nad kontrolom trošenja javnog novca koji trebaju detaljno razmatrati revizorske izvještaje i akcione planove uklanjanja nedostataka revidiranih institucija.
Tim povodom, Centri civilnih inicijativa pozivaju na unapređenje procesa javne revizije na svim nivoima u Federaciji BiH. Korak ka uspješnijoj kontroli trošenja javnog novca bit će zasigurno nastavak javnih saslušanja, korištenje mogućnosti sankcionisanja ali i konačne aktivnosti parlamenata, tužilaštava, političkih partija i sudova koji će biti u interesu svih građana i građanki.
