Komentari i analize

OD 16 FEDERALNIH MINISTARSTAVA SAMO 4 DOBILA POZITIVNE OCJENE ZA OBJE KOMPONENTE FINANSIJSKE REVIZIJE

Realizacija revizorskih preporuka ključni je elemenat potencijalnog poboljšanja rada javnih institucija i u kontekstu njihove efikasnosti i ekonomičnosti, a u krajnjoj liniji i u kontekstu potrebe za pružanjem što boljih usluga građanima ove zemlje. No, kako riješiti taj problem, kada ključne institucije, koje bi – što stimulativnim mjerama, što sankcijama – trebale da javni sektor usmjere u tom pravcu, same ne poštuju revizorske preporuke?

Ured za reviziju institucija u FBiH zadnjeg dana maja objavio je 19 izvještaja o provedenim finansijskim revizijama zakonodavne i izvršne vlasti u Federaciji BiH, koje predstavljaju obavezne godišnje revizije, sa rokom završetka od 90 dana od dana podnošenja godišnjih izvještaja.

Parlament FBiH, Predsjednik i dva potpredsjednika FBiH (koji se revidiraju zajedno) i Vlada FBiH (odnosno, Generalni sekretarijat) dobili su pozitivne ocjene za finansijske izvještaje, ali su sve tri navedene institucije za usklađenost svog poslovanja sa zakonima i drugim propisima dobile mišljenje s rezervom. I 39 preporuka za otklanjanje uočenih nepravilnosti (najviše Parlament – čak 18).

MINISTARSTVA BEZ NEGATIVNIH OCJENA I EVIDENTNOG POGORŠANJA

16 ministarstava Vlade FBiH (koja se revidiraju svako zasebno) za finansijske izvještaje su, takođe, uglavnom dobila pozitivne ocjene (sa ili bez “skretanja pažnje” na određene probleme, koji nisu bili tog stepena da bi uticali na konačnu ocjenu). Izuzetak je jedino Ministarstvo kulture i sporta, koje je dobilo mišljenje s rezervom i za finansijske izvještaje i za usklađenost sa zakonima, i jedino je ministarstvo koje nema bar jednu pozitivnu ocjenu.

Osim Ministarstva kulture, još 11 ministarstava Vlade FBiH je za usklađenost poslovanja sa zakonima i drugim propisima dobilo mišljenje s rezervom. A svege 4 su dobila pozitivna mišljenja za obje komponente finansijske revizije.

Interesantno je da je Glavna služba za reviziju javnog sektora RS ministarstva “svoje” vlade ocijenila značajno drugačije. Dok kod Ureda za reviziju institucija u FBiH samo 4 ministarstva entitetske vlade imaju obje pozitivne ocjene (i za finansijske izvještaje i za usklađenost sa zakonima), kod Glavne službe za reviziju samo 4 nemaju obje pozitivne ocjene (a 12 ih imaju).  S druge strane, nijedna od revizorskih institucija nije nijednom ministarstvu koje revidira dala negativno mišljenje ni za jednu komponentu finansijske revizije.

Kod 3 ministartstva Federalne vlade – Ministarstva prometa i komunikacija, Ministarstva zdravstva i Ministarstva rada i socijalne politike – revizori su detektovali poboljšanje u odnosu na prethodni ciklus finansijskih revizija. Sva tri pomenuta ministarstva su tokom finansijske revizije za 2019. imala dva mišljenja s rezervom, a sada, dakle, imaju jedno pozitivno i jedno mišljenje s rezervom.

Prema ocjenama Ureda za reviziju, nijedno ministarstvo nije pogoršalo svoje poslovanje. Bar ne u mjeri u kojoj bi to uticalo na konačnu revizorsku ocjenu.

NASTAVLJEN JE TREND NEZADOVOLJAVAJUĆE REALIZACIJE REVIZORSKIH PREPORUKA

S druge strane, nijedno ministarstvo, za godinu dana, nije realizovalo sve reporuke date im u izvještajima o provedenoj finansijskoj reviziji za 2019.

Jedino ministarstva koje je uspjelo doći do 50% potpuno realiziranih preporuka, od ukupno mu datih, je Ministarstvo obrazovanja, koje ima po 4 u potpunosti realizovane i nerealizovane preporuke. Dok Ministarstvo raseljenih osoba i izbjeglica nije u potpunosti realizovalo nijednu od 10 datih mu preporuka u izvještaju za 2019.

Sumarno gledano, od 243 preporuke date prije godinu dana, u međuvremenu je u potpunosti realizovano tek nešto više od četvrtine – njih 65. Djelimično je realizovano još 32 (13%). Dok je nerealizovano čak 133 ili 55% od ukupno datih preporuka.

Iako je ova realizacija nezadovoljavajuća, ona predstavlja stanovito poboljšanje u odnosu na prošlogodišnju, kada je procenat u potpunosti realizovanih preporuka bio svega 22%.

PROBLEMI NA KOJE UKAZUJU REVIZORI SE NE RJEŠAVAJU

Osim Ministarstva raseljenih osoba i izbjeglica, koje nije u potpunosti realizovalo nijednu od datih mu preporuka, po lošoj realizaciji revizorskih preporuka izdvojićemo Ministarstvo finansija, koje je od čak 37 datih mu preporuka, u potpunosti realizovalo tek 7 i djelimično još 3. Te, Ministarstvo za pitanje boraca i invalida OOR, koje je u potpunosti realizovalo samo jednu od 13 datih mu preporuka.

Nerealizovane preporuke iz prethodnog perioda čine najveći dio ovogodišnjih preporuka ministarstvima Vlade FBiH (preporuka iz izvještaja o provedenoj finansijskoj reviziji za 2020.).

Naime, od ukupno 231 preporuke date ministarstvima Vlade FBiH, nakon provedene finansijske revizije za 2020. godinu, njih svega 92, odnosno 40%, su nove preporuke, a sve ostale su preporuke iz prethodnih godina, koje se ponavljaju jer se uočeni problemi ne rješavaju.

Manje od trećine ministarstava Vlade FBiH ima, u ovogodišnjem izvještaju o provedenoj finansijskoj reviziji, više novih nego ponovljenih preporuka. A Federalni parlament, Predsjednik s potpredsjednicima i Generalni sekretarijat Vlade FBiH, imaju gotovo zanemariv broj novih, u odnosu na preporuke iz prethodnog perioda. Predsjednik i potpredsjednici, zapravo, nemaju nijednu novu, nego samo 11 ponovljenih, nerealizovanih, iz prethodnog izvještaja.

INSTITUCIJE VLASTI NEČINJENJEM OPSTRUIRAJU OSTVARENJE PUNE DRUŠTVENE ULOGE REVIZIJE

Realizacija revizorskih preporuka ključni je elemenat potencijalnog poboljšanja rada javnih institucija i u kontekstu njihove efikasnosti i ekonomičnosti, a u krajnjoj liniji i u kontekstu potrebe za pružanjem što boljih usluga građanima ove zemlje. A tu je i uloga revizije u borbi protiv korupcije. No, kako riješiti taj problem, kada ključne institucije, koje bi – što stimulativnim mjerama, što sankcijama – trebale da javni sektor usmjere u tom pravcu, same ne poštuju revizorske preporuke? Pa ni instituciju revizije.

(SŠ, Revizije info)