Državna revizorska institucija Srbije 02. je februara, na tim povodom održanoj press konferenciji, javnosti predstavila izvještaj o provedenoj reviziji učinka (koja se kod njih naziva revizija svrsishodnosti poslovanja) na temu „Upravljanje bezbjednosnim rizicima na prelazima preko pruge“.
Govoreći o nalazima provedeve revizije, predsjednik Državne revizorske institucije i generalni državni revizor dr Duško Pejović, naveo je da se od ukupno 155 nesreća na svim pružnim prelazima, koje su se desile u periodu od 2017. do 2019. godine u Srbiji, oko 75% njih dogodilo na pasivnim pružnim prelazima u nivou, i da je u njima život izgubilo 24 osobe, a teže povrijeđeno 59.
Direktni i indirektni troškovi saobraćajnih nesreća u Republici Srbiji, po procjenama stručnjaka, dostižu sumu od najmanje 470.000 eura po glavi smrtno stradalog u saobraćaju.
U Republici Srbiji od ukupno 2.114 prelaza puta preko pruge, njih 1.653 ili oko 78% su pasivni pružni prelazi koji zahtjevaju posebnu opreznost svih učesnika u saobraćaju prilikom prelaska preko pruge, jer nisu opremljeni sistemom za upozorenje ili zaštitu koji se aktivira u slučaju kada za korisnika nije bezbjedno da prelazi preko prelaza, istakao je dr Pejović.
Objavljeni revizorski izvještaj pokazao je da bi upravljanje bezbjednosnim rizicima na prelazima preko pruge bilo efikasnije kada bi normativni okvir bio preciznije definisan i usklađen, a aktivnosti nadležnih subjekata u većoj mjeri koordinisane i usmjerene na otklanjanje uzroka rizika.
Navedeno je da se cilj revizije bio da se ispita da li su nadležni subjekti preduzimali odgovarajuće mjere u cilju unaprjeđenja bezbjednosti na prelazima preko pruge.
Najveći broj pružnih prelaza, 76% njih, je osiguran saobraćajnim znacima na putu i zonom potrebne preglednosti, dok najviši nivo bezbjednosti ima 14% pružnih prelaza, naglasio je Goran Mandić, vođa tima koji je sproveo reviziju.
Po njegovim rječima, nadležni subjekti revizije – Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture, Akcionarsko društvo za upravljanje javnom željezničkom infrastrukturom „Infrastruktura železnice Srbije“, Javno preduzeće „Putevi Srbije“ i Grad Novi Sad, nisu u dovoljnoj meri planirali aktivnosti u cilju stvaranja pretpostavki za unaprjeđenje bezbjednosti saobraćaja na pružnim prelazima.
Upravljač željezničke infrastrukture, upravljač državnih puteva i Grad Novi Sad nisu preduzimali ni sve aktivnosti iz svoje nadležnosti, što može da utiče da bezbjednost saobraćaja na pružnim prelazima nije na odgovarajućem nivou.
Prema podacima upravljača železničke infrastrukture, 77% pružnih prelaza se nalaze na razmaku manjem od 2.000 metara, iako je Zakonom o željeznici propisano da razmak ne može da bude manji od 2.000 metara, osim u izuzetnim slučajevima, koje propisuje ministar, rekao je Mandić.
Revizori su utvrdili i da su republički i pokrajinski inspektori za državne puteve u 2019. godini inspekcijskim nadzorom uočili da je na 73 pružna prelaza na državnim putevima postavljena adekvatna saobraćajna signalizacija, dok na 59 pružnih prelaza to nije slučaj.
Kada je u pitanju vršenje nadzora nad sprovođenjem zakona, uvidjeli smo problem da pojedini upravljači putne infrastrukture, odnosno jedinice lokalne samouprave ne žele da zaključe ugovor o održavanju pružnih prelaza sa „Infrastrukturom železnice Srbije“, a što je propisano Zakonom o željeznici, naglasio je Mandić.
Prema podacima upravljača željezničke infrastrukture, 16 upravljača putne infrastrukture, na čijoj teritoriji se nalazi 285 pružnih prelaza, nije zaključilo ugovor o održavanju putnih prelaza sa upravljačem željezničke infrastrukture, od čega su 10 opštinske, odnosno gradske uprave, koje nemaju upravljača javnog puta.
Drugi problem je, kako je objasnio Mandić, što, prema odgovorima jedinica lokalne samouprave na anketu DRI, 37% jedinica lokalne samouprave, na kojima se nalaze pružni prelazi, nema upravljača puta u skladu sa Zakonom o putevima.
U slučaju saobraćajnih nesreća na pružnim prelazima, u kojima učestvuju vozila željezničkog i drumskog saobraćaja, kao najčešći uzrok – u više od 97% nesreća – se navodi nepažnja učesnika u drumskom saobraćaju, istakao je Mandić.
On je dodao i da periodu od 2017. do 2019. godine ukupno polomljeno 11.042 branika i polubranika na pružnim prelazima, čime je pričinjena materijalna šteta u iznosu od oko 1,65 milijardi dinara.
Državna revizorska institucija dala je subjektima revizije 26 preporuka kako bi upravljanje bezbjednosnim rizicima na prelazima preko pruge postalo efikasnije i efektivnije.
(TH, Revizije.info)
