22.08.2024. godine Državna revizorska institucija Republike Srbije objavila je Izveštaj o otklanjanju nepravilnosti otkrivenih u reviziji (Odazivni izveštaj) finansijskih izveštaja Uprave za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, Beograd za 2023. godinu, te Poslerevizioni izveštaj o merama ispravljanja Uprave za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, Beograd po reviziji finansijskih izveštaja za 2023. godinu.
Radi se o izvještajima koji prate reagovanje revidirane institucije nakon 22.05.2024. objavljenog Izveštaja o reviziji finansijskih izveštaja Uprave za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, Beograd za 2023. godinu.
Inače, ovaj je izvještaj, odnosno reakcija na tekst Radia Slobodna Evropa, koji je analizirao podatke iz njega, razotkrio vezu Državne revizorske institucije, koja bi trebala biti nezavisni kontrolni organ, sa aktuelnom vlašću, za čiji je interes (ili se radi o strahu od reakcije?) DRI pokušala demantovati da je Uprava za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu finansirala (i) desničarske organizacije povezane i sa partijom predsjednika Srbije Aleksandra Vučića.
RSE je, naime, u tekstu pod naslovom “Donacije za desničarske organizacije iz Uprave Srbije za dijasporu koju je vodio Arno Gujon” analizirao projekte 342 organizacije finansirane iz budžeta tokom 2023. godine, a poimenično nevedene u izveštaju DRI, došavši do podatka da su novac dobijale i organizacije koje na društvenim mrežama promovišu desničarske, odnosno, ekstremno nacionalističke stavove.
Tako se na spisku organizacija koje su primile sredstva tokom 2023., između ostalog, našlo Udruženje studenata Republike Srpske u Srbiji – Novi Sad, čiji su osnivači, uz lidere desničarskih organizacija Eko Četnici i Srpska Kraljevska Omladina Novog Sada, krajem marta ove godine učestvovali u blokadi Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, tražeći ostavku profesora i novinara Dinka Gruhonjića, koji je zbog svog nezavisnog i kritičkog izvještavanja o porastu militantnog nacionalizma i veličanju ratnih zločina u Srbiji, bio meta klevetanja i prijetnji smrću, kao rezultat javne kampanje zastrašivanja predstavnika vladajuće stranke u Srbiji, zajedno sa predsjednikom te zemlje.
Udruženju studenata RS u Srbiji, Uprava za saradnju sa dijasporom na čijem čelu je bio Arno Gujon je, u posljednje dvije godine, za projekat pod nazivom “Jedinstvo Srbije i Republike Srpske” dodjelila 1,6 miliona dinara ili oko 13.000 eura.
Tokom 2023. godine od Uprave za saradnju sa dijasporom 800.000 dinara (6.600 evra ) dobio je i Centar za nacionalnu politiku za projekat “Čuvari srpstva u Makedoniji”, koji u objavama na socijalnim mrežama uglavnom pruža podršku Rusiji ali i premijeru Mađarske Viktoru Orbanu i predsedniku Belorusije Aleksandru Lukašenku. Zbog činjenice da nisu predali finansijske izveštaje o radu bili su u privrednom prestupu.
Uprava za saradnju sa dijasporom, dok joj je na čelu bio Arno Gujon, potpisala je ugovor o donaciji i sa Centrom za demokratsku orijentaciju, osnovanom 2019. godine, a čija je poslednja aktivnost objava na mreži Fejsbuk s početka 2022. u kojoj se čestita Dan Republike Srpske uz navode da su strateški ciljevi srpskog naroda – uspostavljanje državne granice za srpski narod u BiH, ukidanje Drine kao granice srpskih država, podjela Sarajeva i osiguranje pristupa srpske države Jadranskom moru.
Centru za demokratsku orijentaciju dodeljeno je 200.000 dinara (1.700 eura) za projekat “Srbi u regionu između asimilacije i globalizacije”.
Inače, revizijom je utvrđeno i da Uprava za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, koja je na raspolaganju imala 2,4 miliona eura ” nije u potpunosti uspostavila sistem finansijskog upravljanja i kontrole jer: nije usvojila Strategiju upravljanja rizicima, nije sačinila registar rizika i nije utvrdila i opisala poslovne procese u organizaciji i uspostavila sve kontrolne aktivnosti.”.
U izveštaju o reviziji finansijskih izveštaja Uprave, Državna revizorska institucija Srbije navodi da je Uprava novac iz budžeta uplaćivala organizacijama iz Srbije preko komercijalnih banaka, umesto na posebne namjenske račune kod Uprave za trezor, što propisuje Zakon o budžetskom sistemu, kako bi se tokovi novca mogli pratiti.
Revizori su takođe utvrdili da Uprava ne vodi evidencije o prisutnosti na radu, odnosno ne posjeduje evidencije koje sadrže podatke o radnom vremenu.
Uprava nije kreirala ni interni akt kojim se uređuje organizacija računovodstvenog sistema, interni računovodstveni kontrolni postupci i nije odredila lica odgovorna za zakonitost, ispravnost, sastavljanje, kretanje računovodstvenih isprava i rokove za njihovo dostavljanje, kako je predviđeno Uredbom o budžetskom računovodstvu
Uprava za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu nije hronološki, uredno i ažurno, prema redosljedu nastanka, evidentirala poslovne promjene u poslovnim knjigama, što nije u skladu sa Uredbom o budžetskom računovodstvu.
Uprava za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, rashode u iznosu od 144 hiljade dinara za isplatu poklona za Novu Godinu – novčanih čestitki za djecu zaposlenih, starosti do 15 godina – nije evidentirala u skladu sa postojećim propisima.
I pored iznesenih primjedbi, Državna revizorska institucija je Upravi za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, nakon provedene revizije, izrekla pozitivnu ocjenu.
U izveštaju iz maja, od strane revizora je zaključeno da je tokom kontrole Uprava počela da ispravlja uočene nepravilnosti. A isti trend je konstatovan i u ovih dana objavljenim izvještajima, kojima se prati reagovanje institucije na dobijene preporuke za otklanjanje uočenih nepravilnosti, grešaka i nezakonitosti.
Inače, djelokrug Uprave za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu, koja djeluje u okviru Ministarstva vanjskih poslova Srbije, regulisan je zakonom iz 2014. godine i zadaci su joj, između ostalog, praćenje položaja državljana Srbije u inostranstvu i poboljšanje uslova za ostvarivanje njihovog biračkog prava. Kao zadaci se ističu i „pomoć u očuvanju i razvoju duhovne, nacionalne i kulturne samobitnosti srpskog naroda izvan Srbije i poboljšanje veza iseljenika, državljana Srbije koji žive u inostranstvu i njihovih organizacija sa Srbijom“.
Na čelu Uprave je, od novembra 2020., do sredine maja 2024., bio Arno Gujon, francuski državljanin, koji je državljanstvo Srbije dobio 2015. godine, od 2020. je državni funkcioner, a član vladajuće Srpske napredne stranke od 2023. godine. U mladosti je bio član francuskog desničarskog pokreta “Blok identitaraca”, koji su 2003. godine osnovali članovi ekstremno desničarske grupe Unité Radicale, koja je zabranjena nakon što je njihov simpatizer pokušao atentat na francuskog predsednika Žaka Širaka 2002. godine.
(N.N., Revizije info)
