Ured za reviziju institucija u Federaciji BiH, u skladu sa svojim zakonskim obavezama, sačinio je i 20.12.2022. objavio Revizorski izvještaj o najvažnijim nalazima i preporukama za 2021/2022. godinu.
Ovaj izvještaj, kao sveobuhvatan izvor informacija namjenjen je i organizacijama civilnog društva, akademskoj zajednici i medijima, dakle i najširoj javnosti, ali, ipak, prvenstveno Parlamentu Federacije BiH, jer su na jednom mjestu inkorporirani najvažniji nalazi i preporuke iz izvještaja finansijske revizije i revizije učinka koji su objavljeni u 2022. godini.
Na žalost, Parlamentarna komisija odgovorna za reviziju, oba doma parlamenta FBiH, preko koje idu informacije iz Ureda, prema Parlamentu, koja razmatra izvještaje, eventualno organizuje javna saslušanja revidiranih institucija, kreira prijedlog zaključaka Parlamenta, još nije formirana. A ne zna se ni kad će. Podsjećamo da je zbog različitih problema u prethodnom mandatu ta komisija počela raditi tek nakon dvoipogodišnje pauze (nije radila od 13.02.2018. do 10.09.2020.). Zbog čega je višegodišnji rad Ureda za reviziju, u najvećoj mjeri, obesmišljen i tek formalno “provučen” kroz parlamentarnu proceduru.
A podsjetimo i da je Komisija iz prethodnog saziva tek započela javna saslušanja revidiranih subjekata koji nisu dobili pozitivnu ocjenu za finansijsku reviziju za 2021. i da je najveći dio posla ostavila novom sazivu, odnosno komisiji koju će sačinjavati poslanici i delegati novog saziva parlamenta, izabrani na opštim izborima u oktobru ove godine.
Od 91 institucije, koliko ih od Ureda za reviziju nije dobilo pozitivne ocjene za obje komponente finansijske revizijie – i za finansijske izvještaje i za usklađenost sa zakonima i drugim propisima – javna saslušanja obavljena su samo za njih 14. A ni za njih nisu razmotreni i usvojeni adekvatni zaključci. Čitava je stvar, naime, više bila otaljavanje posla, zadnja predstava za javnost i pokušaj da se zadovolji nevladin sektor koji nije imao razumjevanja za nerad Komisije, nego što je bilo volje i svijesti o potrebi da se do kraja mandata uradi najviše a ne najmanje što se uraditi može.
Uglavnom, Ured je u 2022. godini ponovo, kao i prethodne godine kada mu je to prvi put uspjelo, realizovao trocifreni broj finansijskih revizija – 102. Nije realizovao samo jednu planiranu – reviziju Naftnih terminal Federacije BiH – zbog skandaloznih opstrukcija iz te firme, u 100-postotnom vlasništvu Vlade FBiH, koja rado prima milione KM iz budžeta Federacije, ali ne i Federalne revizore, koje proglašava nenadležnim i prijeti im hrvatskom policijom i inspekcijom (jer, kao, bez radnih dozvola, hoće da rade, tj. vrše reviziju, firme čije je sjedište u drugoj državi).
Ured za reviziju institucija u FBiH je realizovao i 3 planirane revizije učinka i o njima objavio prateće izvještaje. A objavljena su i 3 izvještaja o realizaciji preporuka iz ranijih godina objavljenih izvještaja o revizijama učinka, te 6 izvještaja o realizaciji preporuka iz ranijih godina izvršenih finansijskih revizija.
Nakon izvršenih financijskih revizija za 2021. godinu, Federalni revizori su za 102 revidirana subjekta dali 1.541 preporuku, što je nešto manje (za 4,4%) nego prethodne godine.
Inače, realizacija preporuka iz prethodnog perioda je nezadovoljavajuća. U potpunosti je realizovano svega 39% preporuka. Nerealizovano je 37%. Još 17% je djelimično realizovano. A ostalo su neprovedive ili bez ocjene.
Provedene revizije učinka obuhvatile su 40 subjekata, te je dano 37 preporuka upućenih na 50 subjekata.
“Korona kriza, koja je utjecala na živote građana, ali i rad institucija u protekle dvije godine, nastavila je i u 2021. godini uzrokovati određene posljedice. Odgovor vlasti u Federaciji BiH i upravljanje javnim sredstvima bio je poseban fokus u revizijama Ureda s aspekta transparentnosti, efikasnosti, efektivnosti i zakonitosti. No, pored ove, svijet je tokom godine bio suočen i s drugim krizama: klimatskom i krizom konflikta, koja je lančano dovela do velikih ekonomskih šokova, koji su ponovo zahtijevali hitno djelovanje vlasti. Sve to utjecalo je i na naš rad.”, naglasio je u uvodu objavljenog izvještaja generalni revizor Ureda za reviziju institucija u FBiH Dževad Nekić.
Zbog kontinuiranog, vrlo čudnog, nerazumijevanja uloge revizora u društvu, prije svega od strane Vlade FBiH, koja je u više navrata posljednjih godina, nezadovoljna njegovim ocjenama, atakovala na nezavisnost Ureda za reviziju, pri objavi Revizorskog izvještaja o najvažnijim nalazima i preporukama za 2021/2022. godinu, Ured za reviziju je naglasio da
“Prema INTOSAI-jevom Principu 12, revizija vladinih institucija i organa državne uprave ima pozitivan uticaj na povjerenje u društvu jer fokusira pažnju čuvara javnog novca da paze na način na koji troše povjerena javna sredstva. Ovakva svijest podstiče poželjne vrijednosti i podržava mehanizme odgovornosti, što zauzvrat dovodi do donošenja boljih odluka. Nakon što se objave rezultati revizije, građani imaju pravo da traže odgovornost čuvara javnog novca. Stoga su vrhovne revizorske institucije ključne komponente demokratskog sistema u kojem odgovornost, transparentnost i integritet predstavljaju neodvojivi dio stabilne demokratije.”
A “obrazovna misija”, proširena je i na Parlament, koga su “podsjetili” da on ima zakonsku mogućnost da, na osnovu nalaza i preporuka revizora, smanjuje budžet institucijama ili preduzima druge odgovarajuće korektivne mjere. A zašto to ne radi? – pitanje je koje zadire duboko u suštinu uspostavljenog partokratskog sistema, u kome je moć odavno u potpunosti isisana iz parlamenata.
(N.N., Revizije.info)
