Migracioni tokovi iz Afrike u EU mijenjali su se tokom godina, a vrhunac su dostigli u periodu 2014. – 2016. U oktobru 2015., na vrhuncu migracione krize, Evropska komisija osnovala je Krizni uzajamni fond Evropske unije za Afriku (EUTF) ne samo radi pružanja primjerenih rješenja u pogledu temeljnih uzroka nezakonitih migracija, nestabilnosti i internih raseljavanja u Africi, već i radi koordinacije odgovora država članica EU s odgovorom drugih doprinositelja. EUTF je dosad primio više od 5 milijardi eura doprinosa te je pružio podršku za 27 zemalja. Tijekom pandemije bolesti COVID–19 došlo je do smanjenja nezakonitih migracija iz Afrike u Evropu, no nakon toga one su se ponovno stalno povećavale. Revizori su ispitali je li podrška EUTF–a bila usmjerena na postizanje njegovih ciljeva uz poštovanje ljudskih prava.
Više od trećine cjelokupne svjetske populacije izbjeglica živjelo je 2022. u supsaharskoj Africi. Iako su interna raseljavanja uobičajena, Sahel je jedna od tranzitnih ruta kojima se najčešće koriste migranti koji putuju prema Evropi. Srednjosredozemna ruta kroz sjevernu Afriku glavni je put prema Evropi, a zatim slijedi zapadnosredozemna iz zemalja Sahela. Najveći broj nezakonitih migranata koji su u razdoblju 2016. – 2023. u EU stigli iz Afrike bio je iz sljedećih deset zemalja (padajućim redoslijedom): Maroka, Tunisa, Gvineje, Côte d’Ivoirea, Alžira, Nigerije, Bangladeša, Egipta, neutvrđenih supsaharskih zemalja i Malija.
Opći je cilj EUTF-a pomoći u rješavanju raznih kriza u trima afričkim regijama: Sahelu i jezeru Čad, Rogu Afrike i sjevernoj Africi. EUTF-om se želi pružiti podrška svim aspektima stabilnosti i doprinijeti boljem upravljanju migracijama. Njime se nastoje pružiti primjerena rješenja u pogledu temeljnih uzroka destabilizacije, prisilnog raseljavanja i nezakonitih migracija promocijom otpornosti, ekonomskih mogućnosti, jednakih prilika, sigurnosti i razvoja te rješavanjem problema kršenja ljudskih prava. Najveći dio doprinosa EUTF-u (4,4 milijarde eura, odnosno 88 % ukupnog iznosa) sastojao se od prijenosa iz Evropskog razvojnog fonda (ERF) i budžeta EU. Dodatnih 12 % dale su države članice EU, Ujedinjena Kraljevina, Norveška i Švicarska. Do decembra 2023. isplaćeno je ukupno 4 508 miliona eura.
Tokom prve revizije EUTF-a 2018. revizori Suda zaključili su da je riječ o fleksibilnom alatu, ali da je njegova struktura trebala biti usmjerenija. Budući da su migracije i dalje visoko na popisu političkih prioriteta EU, Sud je odlučio pratiti provođenje preporuka iz 2018. kako bi procijenio u kojoj se mjeri njima poboljšalo upravljanje EUTF-om. Osim toga, Sud je provjerio je li Evropska komisija pri pružanju podrške uzela u obzir poštovanje ljudskih prava te jesu li se rezultati EUTF-a pratili na efikasan način, je li se o njima točno izvještavano i jesu li oni održivi. Tokom terenskih posjeta revizori Suda detaljnije su razmotrili nekoliko zemalja iz različitih obuhvaćenih regija: Etiopiju, Gambiju, Mauritaniju, Libiju i Tunis. Izvještaj će biti objavljen na internetskim stranicama Suda 25. septembra u 17.00.
(ERS, 29.08.2024. / Uvod: Revizije info)
