Komentari i analize

ANALIZA: REVIZORI RS ISPUNILI PRVI DIO OVOGODIŠNJEG PLANA FINANSIJSKIH REVIZIJA – NEMA NEGATIVNIH OCJENA A BROJ PREPORUKA PORASTAO ZA 20%

Za razliku od finansijske revizije za 2019., kada su (do 31.08.) 4 institucije dobile negativno mišljenje i finansijske revizije za 2020. kada ju je dobila jedna, ove godine, u naznačenom periodu, nijedna revidirana institucija nije dobila negativno mišljenje Glavne službe za reviziju javnog sektora RS. Federalni revizori, s druge strane, dosad su izrekli negativno mišljenje za 7 revidiranih institucija.

Nešto ranije nego prethodnih godina, odnosno ne čekajući zadnji dan planiranog roka, Glavna služba za reviziju javnog sektora u RS realizovala je prvi dio svog godišnjeg plana finansijskih revizija za ovu godinu.

Naime, Godišnji plan Glavne službe za reviziju, u segmentu finansijskih revizija, podijeljen je na period od 01.01. do 31.08. te od 01.09. do 31.12.

U prvom dijelu plana za 2022. godinu predviđeno je objavljivanje 60, od ukupno 78 za ovu godinu planiranih izvještaja o provedenoj finansijskoj reviziji za 2021. godinu.

Objavljivanje planiranih izvještaja počelo je 22.03.2022., objavom izvještaja o provedenoj finansijskoj reviziji tri ministarstva Vlade RS – Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i Ministarstva saobraćaja i veza, te, Izvještajem o provedenoj finansijskoj reviziji JZU Zavod za transfuzijsku medicinu Republike Srpske. A nastavilo se kontinuiranim objavljivanjem pojedinačnih ili manjih grupa izvještaja, sve do ispunjenja prvog dijela plana 26.08.2022., kada su objavljeni izvještaji za opštine Vlasenica i Nevesinje.

Glavna služba za reviziju ima dobru praksu da izvještaje objavljuje manje-više odmah po njihovoj finalizaciji, pojedinačno ili u manjim grupama. Što je mnogo bolje od skupljanja i objavljivanja u velikim grupama ili čak odjednom svih planiranih u jednoj godini, što je nekad bila uobičajena praksa (koja još uvijek nije u potpunosti napuštena) većine vrhovnih revizorskih institucija u BiH, a koja je sprječavala da revizija u većoj mjeri i tokom čitave godine bude tema medija i prisutna u javnosti na različite načine.

Inače, ovaj “dvodjelni” način planiranja i objavljivanja specifičan je za Glavnu službu za reviziju javnog sektora RS. Ostale 3 institucije za reviziju javnog sektora u državi (BiH, Federalna i Brčko distrikta) u ovo doba ili nešto malo kasnije u potpunosti završavaju sa finansijskim revizijama za prethodnu godinu i počinju se spremati za novi ciklus revizija.

Objavom ovih 60 izvještaja, Glavna služba za reviziju javnog sektora RS realizovala je 77% svog godišnjeg plana za 2022.

Kao i prethodne godine, u ovo doba, 16 subjekata (27% od ukupno dosad revidiranih) je dobilo mišljenje s rezervom za obje komponente finansijske revizije – i za finansijske izvještaje i za usklađenost sa zakonima. Subjekata sa obje pozitivne ocjene je 24 (40%), što je nešto manje nego prethodne godine (kad ih je bilo 29, tj 48%). Zato je porastao broj institucija s jednim pozitivnim a drugim mišljenjem s rezervom (20 ili 33%, u odnosu na prošlogodišnjih 14 ili 23%).

Za razliku od prošle godine, nema izrečenih negativnih ocjena (Prošle godine, Opština Kozarska Dubica dobila je negativno mišljenje za obje komponente finansijske revizije za 2020.).

S obzirom da su u finansijskoj reviziji za 2019., u ovom prvom dijelu plana, za 4 institucije izrečene negativne ocjene, primjetan je, dakle pad u ovom segmentu.

Podsjetimo, u ovom kontekstu, na stav predsjednika skupštinskog odbora za reviziju Narodne skupštine Republike Srpske Tomice Stojanovića, koji dijeli i većina opozicionih poslanika, pa i neki nezavisni analitičari, da je Revizija u posljednjih nekoliko godina smanjila kritičnost i broj negativnih ocjena koje daje. Što se naročito odnosi na Vladu i njena ministarstva.

Svih 60 dosad revidiranih subjekata, u finansijskoj reviziji za 2021., dobili su ukupno 448 preporuka za otklanjanje uočenih nedostataka, grešaka i nezakonitosti u radu. Što je povećanje od 20% u odnosu na broj preporuka koje su ove godine revidirani subjekti dobili u prethodnoj reviziji koja je nad njima vršena.

Skoro u polovini slučajeva (29, tj. 49%) ta prethodna revizija je bila finansijska revizija za 2020. 4 institucija su ove godine prvi put revidirane od kako postoji Glavna služba za reviziju. A ostale pokrivaju period od 2008. do 2018.

Vršeći reviziju za 2021. godinu, revizori su analizirali stepen realizacije preporuka datih u prethodnim provedenim revizijama za te institucije. 9 od nih 60 su realizovali sve im ranije date preporuke. Još 21 subjekt je u grupi onih koji imaju više od 50% u potpunosti realizovanih preporuka. 5 ih ima tačno 50%. A 14 manje od 50% u potpunosti realizovanih.

Posmatrajući same preporuke, od njih 374, 192 (51%) su realizovane u potpunosti, 53 (14%) djelimično, 103 (28%) su nerealizovane, a 26 (7%) nisu aktuelne ili za njih, zbog prevelikog protoka vremena, revizori nisu utvrđivali realizaciju.

Za ostatak godine, odnosno period od 01.09. do 31.12.2022., Glavna služba za reviziju javnog sektora RS planirala je završiti i objaviti izvještaje o finansijskoj reviziji za 2021. za još 18 institucija – 8 jedinica lokalne samouprave, 6 domova zdravlja, 3 bolnice i Zavod za medicinu rada i sporta RS.

Dodajmo i da je, u ovoj godini, Glavna služba za reviziju javnog sektora RS, objavila i 10 posebnih izvještaja o stepenu realizacije preporuka iz ranijih godina realizovanih finansijskih revizija (u ovom slučaju iz revizije za 2017. i 2018.), te, 3 izvještaja o naknadnom pregledu preporuka iz ranijih godina realizovanih revizija učinka.

(TH, Revizije info)