Sistem revizije u BiH je, kao i mnoge druge stvari u zemlji, decentralizovan – reviziju obavljaju 4 revizorske institucije, sa odvojenim prostorom djelovanja, različitim obimom subjekata revizije i vlastitim pravilima, unutar međunarodnih standarda, koje sve 4 poštuju.
Upravo zbog toga, u toku godine je teško vršiti međusobna poređenja njihove efikasnosti, nego se zaključci u tom kontekstu mogu izvući tek nakon završenog ciklusa revizija za određenu godinu. A poređenja, u toku trajanja revizije za neku godinu, najbolje je vršiti za svaku instituciju posebno, sa prethodnim rezultatima te institucije u odgovarajućem periodu prethodnih godina.
Polazeći od toga, a uzimajući kao poredbene rezultate prethodne revizije u ovo vrijeme prošle godine, dolazimo do zaključka da su osim državnog ureda za reviziju, ostala 3 (entitetski i ured Brčko distrikta) do 28.08.2023. ostvarile značajan pad efikasnosti.
U ovo doba prošle godine Glavna služba za reviziju javnog sektora RS završila je finansijsku reviziju i objavila prateće izvještaje za 60 od 78 institucija za koje je bila planirana revizija u 2022. godini (77%, dakle). Ove godine realizovano je tek 54 od 86 planiranih (63%).
Ured za reviziju institucija u FBiH je u ovo doba prošle godine imao 54 objavljena izvještaja o provedenim finansijskim revizijama, od 103 planirane (52%). Ove godine plan je opet 103, ali je realizacija do 28.08.2023, svega 37 (36%).
Ured za reviziju javnog sektora i institucija u Brčko distriktu BiH, prošle je godine, u ovo doba, imao 12 realizovanih od 30 planiranih izvještaja o provedenoj finansijskoj reviziji (40%). Ove godine, plan je nešto obimniji (32 finansijske revizije) a realizacija upola manja – dosad je, naime, objavljeno svega 6 izvještaja (19%).
Izuzetak od ovog trenda je Ured za reviziju institucija BiH, koji je posao na 74 institucije na državnom nivou u njegovoj nadležnosti i ove godine završio do kraja jula, kao i prošle i, od finansijskih revizija, ostala mu je jedino obaveza revizije Godišnjeg izvještaja o izvršenju budžeta institucija Bosne i Hercegovine za 2022. godinu, o čemu se objava pratećeg izvještaja očekuje u septembru 2023.
No, u kontekstu lošijih rezultata u realizaciji planiranih godišnjih obaveza, u odnosu na prošlu godinu, ostale 3 revizorske institucije u zemlji, naglasimo da one, za razliku od parlamenata čiji su (nezavisni) kontrolori rada javnih institucija, ustanova i preduzeća, u kontinuitetu, redovno izvršavaju svoje planirane godišnje obaveze. Eventualno sa manjim kašnjenjima nekih od njih.
Tako da se, uz povećanje intenziteta rada u nastavku, to od njih očekuje i ove godine. Za razliku od parlamenata – od kojih se očekuje nastavak nerada, destruktivnosti i pohlepe. Podsjetimo, CCI je svojevremeno, dok je još mislio da praćenje rada institucija ima smisla i da će stalni javni pritisak postiditi političare i natjerati ih na veću efikasnost, konstatovao da je državnim parlamentarcima za realizaciju jednog “normalnog” godišnjeg plana rada, potreban – jedan i po četverogodišnji mandat.
(T.H., Revizije info)
