Netransparentno poslovanje, ugovori sklapani mimo zakona te kršenje Zakona o javnim nabavkama, ali i plaćanje penala za kredit EBRD-a za dionicu autoputa Buna – Počitelj i Donja Gračanica – tunel Zenica, a da sredstva od kredita još nisu korištena, razlozi su zbog kojih su federalni revizori s rezervom ocijenili finansijsko poslovanje Javnog preduzeća “Autoceste FBiH” d.o.o Mostar.
U izvještaju je posebna pažnja skrenuta na dva sporna ugovora koji su potpisani sa EBRD-om, za dionice Buna – Počitelj i Donja Gračanica – tunel Zenica, društvo je platilo taksu za nepovučena sredstva od 2.916.038 KM, s obzirom na to da sredstva nisu realizovana u skladu s planom poslovanja i planom aktivnosti na izgradnji autocesta i brzih cesta za 2018 godinu.
“Društvo je propustilo blagovremeno izvršiti izmjene i dopune plana nabavki za 2018. godinu, što je imalo za posljedicu da 24 ugovora u ukupnom iznosu od 6.032.454 KM nisu obuhvaćena usvojenim planom javnih nabavki. Također, nije osiguran nadzor organa upravljanja u pogledu primjene provedbenog propisa o postupku nabavke, te važećih propisa o nabavci”, ocijenili su revizori.
U izvještaju se upozorava da je postupak ratifikacije za tri ugovora u zastoju zbog neformiranja vlasti na nivou BiH i FBiH, a što je uzrok kašnjenja u implementaciji kreditnih aranžmana. Revizori su utvrdili da poslovni prihodi od 201.352.184 KM nisu iskazani u skladu sa zakonom. Ističu da je na poziciji materijalna sredstva u pripremi na dan 31. decembra 2018. iskazano 360.641.320 KM, od čega se najveći dio odnosi na započete projekte izgradnje autoceste, te da je prošle godine aktivirano samo 10.875.084 KM.
“S obzirom na navedeno, ne možemo potvrditi efikasnost realizacije projekata. Izvršena je emisija obveznica u decembru 2018. godine od 48.998.800 KM za pretfinansiranje dionica na koridoru 5c, kao i brzih cesta. Sredstva nisu iskorištena, a samo za prva tri mjeseca 2019. godine na ime kamate plaćeno je 312.775 KM”, stoji u izvještaju revizora.
U finansijskim izvještajima iskazan je pozitivan finansijski rezultat – višak prihoda nad rashodima od 117.498.413 KM.
“Ne možemo potvrditi iskazani finansijski rezultat, s obzirom na to da je društvo poslovne prihode iskazalo u visini primljenih javnih prihoda, što nije u skladu sa zakonom”, ističu revizori u izvještaju i potcrtavaju da su se javne nabavke tokom cijele prethodne godine vršile mimo usvojenog plana i mimo zakona.
Adnan Terzić, direktor “Autocesta FBiH”, kaže za “Nezavisne” da je ono što u ovom momentu preduzeće ne može promijeniti način knjiženja prihoda i rashoda s obzirom na to da posluju po Zakonu o cestama FBiH, koji je lex specijalisi koji jasno kaže da nemaju pravo na dobit, nego da je njihov finansijski rezultat razlika između prihoda i rashoda i da služi za finansiranje osnovne djelatnosti, a to je gradnja autocesta i brzih cesta na teritoriji FBiH.
Ističe da, kada je riječ o “vanplanskim nabavkama”, ovo preduzeće radi u uslovima u kojima se njihov plan poslovanja usvaja uglavnom u sedmom mjesecu tekuće godine tako da plan javnih nabavki ne mogu potvrditi do tada.
“Ne možemo zaustaviti život zbog sporosti administracije i prisiljeni smo neke nabavke uraditi po tom principu, ali su sve one već sadržane u planu poslovanja za 2019. godinu”, rekao je Terzić.
(Mirsada Lingo Demirović, Nezavisne novine, 02.09.2019.)
