Cilj uvođenja koncepta rodne ravnopravnosti žena i muškaraca u sve institucije je smanjenje jaza između žena i muškaraca u svim dijelovima društva, pri čemu se treba oslanjati na najbolju domaću i međunarodnu praksu, jer je rodna ravnopravnost jedan od ključnih aspekte za prosperitet cijelog društva i obaveze za državu koje proizilaze iz Agende održivog razvoja 2020-2030.
U cilju obezbjeđivanja potrebnih informacija i podataka o tome da li aktivnosti nadležnih institucija na centralnom nivou obezbjeđuju uslove za unapređenje rodne ravnopravnosti, izvršena je revizija učinka na temu „Efektivnost mjera Vlade Republike Sjeverna Makedonija za rodnu ravnopravnost i odgovarajuće rodne budžetske inicijative“ , za period od 2018. do 2020. godine, a data su stanja i događaji i naknadno do dana izvještaja o izvršenoj reviziji.
Revizija učinka je izvršena kako bi se dala procjena stanja rodne ravnopravnosti u državi i institucijama u RSM i doprinijela povećanju efektivnosti procesa uvođenja rodne ravnopravnosti, utvrđivanjem određenih slabosti/nejasnoća u zakonskoj regulativi. i podzakonskim propisima.nadležnost, finansiranje, kadroviranje, komunikacija i saradnja institucija nadležnih za uspostavljanje rodne ravnopravnosti u RSM, praćenje stepena realizacije ciljeva i mjera i aktivnosti koje preduzimaju nadležne institucije na poboljšanju uslova u područje koje je predmet revizije.
Status stanovništva [1] prema spolu:
Sprovedene revizijske aktivnosti i dostavljeni revizijski dokazi omogućili su da se donese sljedeći zaključak:
Mere i aktivnosti koje preduzimaju nadležne institucije nisu dovoljne da obezbede efikasno uspostavljanje koncepta jednakih mogućnosti za žene i muškarce u procesima kreiranja i sprovođenja politika, praćenja ostvarivanja ciljeva rodno odgovornog budžetiranja u svim fazama. politike ciklusa stvaranja: identifikovanje i procena problema, budžetiranje, implementacija, praćenje i evaluacija i postizanje ciljeva Agende za održivi razvoj 2020 – 2030.
Nadležne institucije u RSM na nacionalnom nivou nisu u potpunosti realizovale mjere i aktivnosti koje su planirane i zacrtane usvojenom aktuelnom Strategijom za ravnopravnost polova, Nacionalnim akcionim planovima i Operativnim planovima, a zbog nepostojanja mjerljivih indikatora je nije moguće u potpunosti pratiti napredak ostvarenih rezultata i ispunjavanje konkretnih ciljeva. Nacionalnu strategiju za rodnu ravnopravnost 2021-2026 nije usvojila ni Skupština RSM.
Revizori su utvrdili i nedovoljnu koordinaciju i komunikaciju između nadležnih institucija, nedostatak finansijskih sredstava za implementaciju i implementaciju procesa rodne ravnopravnosti i rodno odgovornog budžetiranja.
Na institucionalnom nivou potrebno je preduzeti aktivnosti na podizanju svijesti o značaju rodne ravnopravnosti među rukovodiocima u institucijama, unaprjeđenju kadrovskog kadra za implementaciju procesa rodne ravnopravnosti, kao i kontinuirano stručno usavršavanje službenika. zaposleni u institucijama za rodnu ravnopravnost.
Takođe, nisu precizno određene aktivnosti, način na koji treba da se sprovode i nisu stvoreni puni uslovi za sprovođenje rodno odgovornog procesa budžetiranja u svim fazama, što uključuje procenu problema, budžetiranje, sprovođenje, praćenje i evaluacija od strane nadležnih institucija u zemlji.
Zakon o budžetima ne reguliše koncept rodno odgovornog budžetiranja, a ostali zakoni iz oblasti rodne ravnopravnosti nisu usaglašeni, što doprinosi neblagovremenom i potpunom ispunjavanju rodnih ciljeva. U programima predviđenim rodnim izvještajima budžeta nisu postavljeni odgovarajući mjerljivi indikatori i nije izvršena sublimacija postignutih rezultata i napretka kako bi se donijele odluke o daljem toku programa. Uočili smo nepostojanje sistematizovanih radnih mjesta koordinatora za rodnu ravnopravnost u ministarstvima i većim organima državne uprave, što ne obezbjeđuje kontinuitet u provođenju procesa rodne ravnopravnosti i rodno odgovornog budžetiranja.
Revizori ukazuju na potrebu jačanja uloge komisije za jednake mogućnosti za žene i muškarce, vršeći procjenu uticaja propisa na žene i muškarce i provođenje postzakonodavnog nadzora.
Navedeno stanje utiče na efikasnost sprovođenja procesa rodne ravnopravnosti i na sporu dinamiku u sprovođenju rodno odgovornog budžetiranja od strane organa državne uprave na centralnom nivou, koji ima za cilj da osigura da predviđena i dodijeljena sredstva podjednako uzimaju u obzir i odgovaraju na potrebe, interese, prioritete i žena i muškaraca.
Realizacija potrebnih aktivnosti u oblasti koja je predmet revizije doprinijeće unapređenju rodne ravnopravnosti u RSM, a time i cjelokupnom procesu rodne ravnopravnosti u RSM. Aktivnosti revizije učinka imaju za cilj da pomognu nadležnim institucijama da se fokusiraju na ispunjavanje postavljenih postulata za unapređenje stanja rodne ravnopravnosti u RSM u budućnosti.
Revizijom učinka obuhvaćeni su : Vlada RSM – Generalni sekretarijat Vlade RSM; Skupština RSM; Ministarstvo rada i socijalne politike; Ministarstvo odbrane; MF; Ministarstvo vanjskih poslova; Ministarstvo prosvjete i kulture; ME; Ministarstvo prosvjete i kulture i Agencija za omladinu i sport, a upućeni su i upitnici šest političkih stranaka o stanju i mjerama koje se poduzimaju za unapređenje ravnopravnog učešća žena i muškaraca u političkim partijama.
