Gotovo punih pet godina nakon objavljivanja izvještaja o provedenoj reviziji učinka, na temu “Energetska efikasnost institucija javnog sektora Republike Srpske“, Glavna služba za reviziju javnog sektora RS objavila je izvještaj o naknadnom pregledu provođenja preporuka iz ove revizije učinka.
Cilj naknadnog pregleda bio je da se ispitaju aktivnosti Vlade Republike Srpske, Ministarstva energetike i rudarstva, Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, Fonda za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost, te, određenog broja jedinica lokalne samouprave i određenog broja javnih ustanova iz uzorka, koje su, u međuvremenu, preduzete po preporukama iz Izvještaja revizije učinka „Energetska efikasnost institucija javnog sektora“.
SVEGA 11% REVIZORSKIH PREPORUKA U POTPUNOSTI REALIZOVANO
Glavna služba za reviziju javnog sektora RS konstatovala je da su institucije javnog sektora, provodeći aktivnosti i mjere na planu energetske efikasnosti, preduzimale i aktivnosti na provođenju preporuka iz navedene revizije učinka. No, da, preduzetim mjerama i aktivnostima, preporuke iz Izvještaja revizije učinka nisu u potpunosti provedene i da postoji potreba da se one intenziviraju radi potpunog provođenja preporuka i unapređenja energetske efikasnosti.
Naime, nalazi naknadnog pregleda pokazuju da je samo jedna preporuka provedena u potpunosti, dvije su provedene djelimično, dok je za šest preporuka navedeno da se „u toku aktivnosti na njihovom provođenju“.
Donošenjem nedostajućih podzakonskih akata, koji proizilaze iz Zakona o energetskoj efikasnosti i Zakona o uređenju prostora i građenju, kompletirana je pravna regulativa za efikasno provođenje mjera za unapređenje energetske efikasnosti. Takođe, Fond je intenzivirao aktivnosti na uspostavljanju kapaciteta za efikasno upravljanje energetskom efikasnošću.
No, određene aktivnosti još uvijek nisu provedene i identifikovana je potreba i prostor za poboljšanja, u ovom kontekstu. Tu se prije svega misli na uspostavljanje baze podataka o energetskoj efikasnosti, koja bi predstavljala osnov za donošenje odluka prije preduzimanja mjera i aktivnosti, ali i pouzdan izvor za praćenje ostvarenih ušteda. Iako su postignuti određeni pomaci u obezbjeđivanju sredstava za finansiranje mjera energetske efikasnosti, potrebno je obezbijediti pravovremen i kontinuiran priliv ovih sredstava u Fond, kao i transparentnost u oblasti finansiranja projekata, mjera i aktivnosti.
Potrebno je i intenzivirati aktivnosti na uspostavljanju energetskog menadžmenta u institucijama javnog sektora, evaluaciji preduzetih mjera i aktivnosti, praćenju efekata ulaganja i promociji rezultata.
Vladi RS i drugim institucijama koje imaju određene uloge, nadležnosti i odgovornosti u oblasti energetske efikasnosti, Glavna služba za reviziju javnog sektora RS preporučila je da intenziviraju aktivnosti na implementaciji preporuka iz Izvještaja revizije učinka koje nisu u potpunosti provedene i čije provođenje je u toku.
19,5 MILIONA EURA ZA ENERGETSKU EFIKASNOST U JAVNIM ZGRADAMA
Preporuke Glavne službe za reviziju, u ovom kontekstu, posebno su značajne, s obzirom na činjenicu da su u decembru 2019. godine potpisani sporazumi, sa Njemačkom razvojnom bankom, kojima je za Republiku Srpsku obezbijeđeno 10 miliona eura a za Federaciju BiH 9,5 miliona eura za finansiranje projekata energetske efikasnosti u javnim zgradama.
Direktor Njemačke razvojne banke za Јugoistočnu Evropu i Tursku Pablo Obrador, tom je prilikom istakao da je ovo prvi sporazum u okviru energetske efikasnosti koji će biti sproveden u BiH, te izrazio nadu da će ovi projekti predstavljati početak nove saradnje na tom polju, dodavši: “Veoma je važno raditi na uštedi troškova, ne samo kada je riječ o BiH, već o cijeloj zemaljskoj kugli”.
Ministar finansija u Vijeću ministara BiH, Vjekoslav Bevanda, prilikom potpisivanja sporazuma istakao je da je svrha ovih projekata obezbijediti energetsku efikasnost javnih objekata uz prihvatljive troškove, što za cilj ima unapređenje uslova života svih građana u BiH. On je pojasnio da će kroz ove projekte biti preduzete mjere energetske efikasnosti prvenstveno u školama i vrtićima. Prema njegovim riječima, cilj ovih projekata je doprinijeti i održivom ekonomskom razvoju BiH i globalnoj klimatskoj zaštiti.
No, da bi odobrena sredstva bila utrošena na optimalan način i proizvela maksimalne efekte, neophodno je, između ostalog, da nadležne institucije što prije dovrše aktivnosti na realizaciji revizorskih preporuka.
(TH, Revizije info, 12.05.2020.)
