Ured za reviziju institucija BiH 24.06. je objavio prvi „paket“ izvještaja o finansijskoj reviziji za 2021. institucija na državnom nivou, pridružujući se tako entitetskim vrhovnim revizorskim institucijama i ostavljajući Ured Distrikta kao jedini sa zasad neobjavljenim nijednim izvještajem o finansijskoj reviziji za 2021.
Od 74 državne institucije, u kojima se već godinama redovno vrši finansijska revizija, završena je revizija za 2021. i objavljeni prateći izvještaji, za njih 21. Što je realizacija od 28% planirnog.
Zanimljivo je da su sve institucije iz ovog paketa dobile pozitivne ocjene za obje komponente finansijske revizije – i za finansijske izvještaje i za usklađenost poslovanja sa zakonima i drugim propisima.
Manje od polovine njih, uz pozitivno mišljenje dobilo je tzv. Skretanje pažnje na određene aspekte poslovanja vezano za usklađenost aktivnosti, finansijskih transakcija i informacija sa relevantnim zakonima i drugim propisima, ali bez uticaja tog skretanja na datu revizorsku ocjenu.
I inače, broj ocjena koje nisu pozitivne, na državnom nivou, je vrlo nizak – prošle godine, od 74 institucije, njih samo 8 nisu dobile obje pozitivne ocjene od Ureda za reviziju.
Među tih 8 bio je i Ured za razmatranje žalbi BiH. koji je za finansijske izvještaje prošle godine dobio “mišljenje s rezervom”. No, ove godine i on ima pozitivne ocjene za obje komponente finansijske revizije (to je, naime, jedna od institucija iz ovog “prvog paketa”). Što znači da se – po revizorskim ocjenama – stanje dodatno popravilo.
Taj nesklad sa javnom percepcijom stanja u državnim institucijama, objašnjava se činjenicom da se te institucije revidiraju svake godine, dakle, pod stalnim su nadzorom i kakvim-takvim pritiskom, te se vremenom stanje u njima značajno popravilo. Sa aspekta profesionalnih parametara kojim to stanje ocjenjuju revizori!
No, problem neujednačenih parametara kojim se ocjenjuju institucije u različitim uredima/službama za reviziju ostaje za ozbiljnu analizu i javnu raspravu. Nedavno smo, na stranicama portala Revizije info o tom problem progovorili kroz poređenje ocjena koje su svojim vladama (ministarstvima i generalnim sekretarijatima) dali entitetski revizori.
Pozitivan odnos državnih revizora prema institucijama koje revidiraju ne ogleda se samo u ucjenama koje im daju. Nego, možda još više, u preporukama za otklanjanje uočenih nedostataka, grešaka i nezakonitosti.
Dok je takav odnos na entitetskom nivou na nivou izuzetaka od pravila (pogotovo u Federaciji) na državnom nivou, od dosad revidiranih institucija, nakon provedene finansijske revizije za 2021., njih preko 60% nije od revizora dobilo nijednu (8) ili je dobilo samo jednu (5) preporuku.
Ne ulazeći u profesionalne standarde i potrebu da revizori svoje odluke donose nezavisno (samo napomenimo da ta nezavisnost nema smisla bez kritičnosti), konstatujmo da iste (pozitivne) ocjene imaju i institucije koje godinama nemaju nijednu preporuku (ili one koje ih imaju ali ih efikasno realizuju) i, s druge strane, institucije koje, u kontinuitetu, imaju značajan broj preporuka i prilično lošu realizaciju istih.
Dodajmo da, od institucija iz ovog “paketa”, jedino Konkurencijsko vijeće BiH nije dostavilo obavještenje Uredu za reviziju o preduzetim aktivnostima na realizaciji datih preporuka iz izvještaja o finansijskoj reviziji za 2020. godinu kako je definisano zakonom.
Sve ostale institucije su tu obavezu regulisale u skladu sa članom 16. tačka 3. Zakona o reviziji institucija BiH i obavijestile Ured o preduzetim aktivnostima. Ovu obavezu izvršile su i Državna regulatorna agencija za radijacijsku i nuklearnu sigurnost BiH i Odbor državne službe za žalbe, ali obaviještenje o tome nisu dostavili na način i u roku propisanim Zakonom.
Na kraju spomenimo da je objavljivanje prvih izvještaja 2020. godine (za finansijsku reviziju za 2019.) započelo 26.05. te godine i da su “paketi” bili manje obimni.
Iako državni ured za reviziju nema problema sa realizacijom svojih planiranih obaveza u postavljenom roku, treba reći da je objavljivanje izvještaja u manjim paketima, ili čak pojedinačno, kako to radi Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske, važno zbog povećanja mogućnosti da mediji, pa time i javnost, posvete više pažnje svakoj pojedinačnoj revidiranoj instituciji, Ili bar što većem broju njih.
(N.N., Revizije info)