4 od 43 institucije u kojim je Glavna služba za reviziju javnog sektora RS dosad završila finansijsku reviziju za 2021. godinu, institucije su u koje su revizori ušli prvi put u 22 godine postojanja ove službe.
3 od njih nisu dobile pozitivno mišljenje (nego mišljenje s rezervom) ni za jednu komponentu finansijske revizije – ni za finansijske izvještaje, ni za usklađenost poslovanja sa zakonima i drugim propisima. To su JZU Zavod za transfuzijsku medicinu Republike Srpske, JU Visoka medicinska škola Prijedor i JZU Zavod za sudsku medicinu Republike Srpske.
S obzirom da ove institucije spadaju među 7 dosad najlošije ocijenjenih subjekata finansijske revizije za 2021. i istovremeno među institucije sa najvećim brojem revizorskih preporuka za otklanjanje uočenih nedostataka, grešaka i nezakonitosti u radu (sve tri ih imaju dvocifren broj), može se izvesti zaključak da, u najmanju ruku, činjenica da ih revizori u prethodna dva desetljeća nisu kontrolisali nije pozitivno uticala na zakonitost njihovog rada.
No, ocjene i broj dobijenih preporuka četvrte među njima idu u prilog sa tezi da stanje u određenim institucijama ili firmama zavisi prije svega od čelnih ljudi i njihovog odnosa prema radu, rezultatima, institucijama i pravnoj državi. JZU Zavod za stomatologiju RS, naime, za razliku od 3 prethodno pomenute institucije, dobio je za finansijsku reviziju za 2021. pozitivne ocjene za obje komponente finansijske revizije i – svega dvije preporuke.
Praćenjem revizorskih izvještaja i reagovanja institucija na njih, u proteklim godinama, uočili smo veliki uticaj individualnog odnosa čelnih ljudi u tim institucijama na stanje i kvalitet rada i, posljedično, usluga koje one pružaju građanima. Od dvije institucije sličnog profila i sa sličnim revizorskim ocjenama i preporukama u jednom ciklusu revizija, pri njihovoj sljedećoj reviziji znalo se dogoditi da revizori kod jedne konstatuju nepromijenjeno stanje (ili i gore od prethodno registrovanog), kao rezultat potpunog ignorisanja revizorskih izvještaja, a kod drugog drastičnu promjenu nabolje, kao rezultat posvećene realizacije dobijenih preporuka i otklanjanja svih nedostataka na koje su im revizori ukazali.
Naravno, pošto je pozitivnost navedene vrste plod ličnog odnosa i osjećaja odgovornosti a ne sistema (koji takvu pozitivnost prije destimuliše nego podržava), broj pozitivnih primjera je mnogo manji od broja negativnih. I spade u onu kategoriju “izuzetaka od pravila”.
Što je, u krajnoj liniji i očekivano, s obzirom na način na koji se dolazi do takvih radnih mjesta.
Na kraju, spomenimo da je kod sve tri pomenute, prvi put revidirane institucije, sa mišljenjem s rezervom za obje komponente finansijske revizije, detektovano kršenje Zakona o javnim nabavkama. A kod dvije od njih i Zakona o radu.
(N.N., Revizije info)
