Evropski revizorski sud, ne prekidajući svoje djelovanje u doba pendemije, ovih je dana objavio tematski izvještaj o radu Evropskog savjetodavnog centra za ulaganja.
Evropski savjetodavni centar za ulaganja osnovan je 2015. godine, uz Evropski fond za strateška ulaganja, kao dio Plana ulaganja za Evropu namijenjenog podsticanju ulaganja nakon ekonomske krize. Centar djeluje kao partnerstvo između Evropske komisije i Evropske investicijske banke, te, sarađuje s nacionalnim razvojnim bankama ili institucijama i Evropskom bankom za obnovu i razvoj (EBRD).
Revizorski sud je zaključio da se Centar, u posmatranom periodu, nije pokazao djelotvornim instrumentom za podsticanje ulaganja. Sud je utvrdio da je Centar uspostavljen kao instrument koji se „temelji na potražnji”, pri čemu je provedena ograničena prethodna procjena savjetodavnih potreba na koje bi trebao odgovoriti, nivoa potražnje s kojom će se vjerojatno suočiti i količine resursa koji će mu biti potrebni. Posljedica toga je da je Centar primio mali broj zahtjeva koji su mogli dovesti do radnih zadataka u odnosu na resurse kojima raspolaže.
Revizori su utvrdili da je, tokom perioda 2015. – 2018. Centar primio 1091 zahtjev za podršku, od čega je tek njih 285 (26 %) dovelo do raspoređivanja resursa Centra (u obliku „radnih zadataka”) ili do pružanja savjeta korisnicima iz javnog i privatnog sektora. Slijedom toga, Centar je tokom prvih tri i po godine djelovanja iskoristio tek nešto više od četvrtine finansijskih sredstava dostupnih iz budžeta EU.
Revizori su zaključili da, iako su korisnici izrazili zadovoljstvo uslugama koje su im pružene, nije bilo dovoljno radnih zadataka za ostvarivanje značajnog efekta na podsticanje ulaganja u projekte EU. Nadalje, utvrdili su da Centar nije imao ni dovoljno jasnu strategiju ni efikasne kriterije, prioritete i postupke za usmjeravanje podrške.
„Evropski savjetodavni centar za ulaganja bio je jedna od glavnih mjera preduzetih nakon ekonomske krize s ciljem podsticanja ulaganja u Evropskoj uniji, no suočio se s određenim problemima u pogledu strategije i provedbe”, izjavila je Annemie Turtelboom, članica Evropskog revizorskog suda zadužena za ovu reviziju. „Novi Savjetodavni centar InvestEU, koji se predlaže za programsko razdoblje 2021. – 2027., trebao bi usmjeriti svoje resurse na jasno definisane i ciljane potrebe, bolje informisati javnost o svojim aktivnostima i garantovati odgovarajuće praćenje.”
Revizori su ispitali i napredak u pogledu saradnje Centra s partnerima na lokalnom nivou, što je jedan od ključnih faktora kojima se Centru omogućuje da odgovori na posebne savjetodavne potrebe u različitim državama članicama. Sporazumi s lokalnim partnerskim institucijama sporo su se realizovali zbog pravne složenosti i različitog nivoa kapaciteta za saradnju na lokalnom nivou. To je dovelo do neujednačene geografske pokrivenosti i u pogledu potražnje za uslugama Centra i u pogledu pružanja njegovih usluga.
Naposljetku, Sud je pronašao ograničene dokaze o tome da je Centar do kraja 2018. pružio znatan doprinos povećanju broja i kvalitete projekata prikladnih za ulaganja. Postupci koje je Centar primjenjivao za daljnje praćenje ulaganja proizašlih iz radnih zadataka Centra tokom referentnog perioda bili su nedovoljni, što je otežalo praćenje i evaluaciju uspješnosti Centra u tom pogledu. Osim toga, broj radnih zadataka koje je Centar dovršio do kraja 2018. nije bio dovoljan za ostvarivanje znatnog doprinosa podsticanju ulaganja. Nadalje, budući da je podrška Centra uglavnom bila povezana s projektima u ranoj fazi, njezini su učinci mogući tek na duži rok.
U izvještaju Evropskog revizorskog suda iznosi se i niz preporuka koje se odnose na preostali period djelovanja Centra, kao i na prelaz na novu inicijativu InvestEU.
(TH, revizije.info)
