Na poziv Državne revizorske institucije Crne Gore, a u cilju prezentovanja izvještaja o reviziji učinka (ili uspjeha) iz oblasti održivog razvoja i zaštite životne sredine, u Podgorici je, u drugoj polovini januara ove godine, održan sastanak predstavnika DRI sa predsjednikom i zamjenikom predsjednika Odbora za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje Skupštine Crne Gore, na kojem su bili prisutni i predstavnici Parlamentarne budžetske kancelarije, Vestminsterske fondacije za demokratiju, UNDP-a i Sistema UN u Crnoj Gori.
Odboru za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje, inače, projektovana društvena uloga je da razmatra predloge zakona, drugih propisa i opštih akata i druga pitanja koja se odnose na: razvoj turizma; turističku djelatnost i ugostiteljstvo i sa njima vezane djelatnosti; poljoprivredu; šumarstvo; vodoprivredu; morsko i slatkovodno ribarstvo; razvoj sela; lovstvo; zaštitu bilja od bolesti i štetočina; zdravstvenu zaštitu životinja i druga pitanja iz oblasti turizma i poljoprivrede; zaštitu i unaprjeđivanje životne sredine, prirode i prirodnih dobara; nacionalne parkove; zaštitu od opasnih i štetnih materija; zaštitu od drugih izvora ugrožavanja životne sredine; prostorno planiranje i urbanističko uređenje; stambene odnose; građevinarstvo; uređenje i korišćenje građevinskog zemljišta, kao i druga pitanja iz oblasti ekologije i prostornog planiranja.
Na pomenutom sastanku, član Senata, rukovodećeg tijela DRI Crne Gore, dr Branislav Radulović, prema informaciji objavljenoj na web sajtu ove instiucije, apostrofirao je značaj revizije učinka u sprovođenju Ciljeva održivog razvoja iz Agende UN 2030. Naveo je da je Državna revizorska institucija usvojila Godišnji plan revizija za 2022. godinu, koji se između ostalog fokusira na pitanja koja se tiču 17 oblasti održivog razvoja. Upozorivši da su revizije učinka iz oblasti održivog razvoja kompleksne i da zahtijevaju poseban nivo specijalističkog revizorskog znanja i primjene unaprijeđene metodologije rada.
U cilju jačanja revizorskih kapaciteta u oblasti revizije zaštite životne sredine, DRI Crne Gore, kao punopravna članica Evropske organizacije vrhovnih revizorskih institucija (EUROSAI) je u decembru 2021. godine postala članica EUROSAI Radne grupe za reviziju životne sredine (EUROSAI WGEA).
U informaciji o održanom sastanku, navodi se da su predsjednik Odbora za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje Skupštine Crne Gore, Dragan Krapović i zamjenik predsjednika Odbora, Genci Nimanbegu iskazali su posvećenost i podršku radu Državne revizorske institucije i izrazili spremnost da u budućem radu daju svoj doprinos praćenju implementacije preporuka iz izvještaja o reviziji učinka u oblastima, koje su u nadležnosti Odbora.
Na sastanku je ukazana potreba organizovanja kontrolnih i konsultativnih saslušanja subjekata revizije iz nadležnosti Odbora za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje. I ovo je model o kome bi trebale razmisliti i revizorske institucije i parlamenti u BiH, koji saslušanja obavljaju isključivo pred parlamentarnim tijelima zaduženim za praćenje njihovog rada.
Senator Radulović, sa svojim revizorskim timom, upoznali su učesnike sastanka i sa nalazima izvršenih revizija učinka na teme: energetske efikasnosti, efikasnosti sprovođenja politike zaštite od šumskih požara, efikasnosti praćenja i izvještavanja o kvalitetu vazduha u Crnoj Gori i upravljanja intervencijama u slučaju iznenadnog zagađenja Jadranskog mora. Ova posljednja je, podsjetimo, paralelna revizija učinka u kojoj su učestvovale, i svoje izvještaje pravile, sve revizorske institucije država koje izlaze na Jadransko more, uključujući i BiH (koja je jedina imala dva izvještaja – jedan državnog a drugi Federalnog ureda za reviziju).
Na sastanku je posebno istaknuto da su u Izvještaju Evropske komisije za poglavlje 32 „Finansijska kontrola“ date pozitivne ocjene u oblasti eksterne revizije i naglašeno da je DRI Crne Gore u proteklom periodu značajno unaprijedila saradnju sa ključnim zainteresovanim stranama i ojačala svoju kontrolnu funkciju nad potrošnjom javnih sredstava.
Na kraju je dogovoreno da će se nakon objavljivanja Kontrolne revizije Izvještaja o reviziji učinka „Uspješnost sprovođenja politike zaštite životne sredine u Crnoj Gori – zaštita od šumskih požara”, predmetni Izvještaj o reviziji sa konačnim izvještajem o kontrolnoj reviziji dostaviti Odboru za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje Skupštine Crne Gore na upoznavanje.
Takođe je zaključeno da je u narednom periodu potrebno održati posebnu sjednicu u formi konsultativnog saslušanja povodom Izvještaja o reviziji učinka “Efikasnost mehanizma regulacije, praćenja i izvještavanja o kvalitetu vazduha u Crnoj Gori”.
U vezi s ovim podsjećamo da je Ured za reviziju institucija u FBiH, još u decembru 2019., objavio izvještaj o reviziji učinka „Aktivnosti nadležnih institucija u FBiH na smanjenju zagađenosti zraka”, s ciljem da se ispita efikasnost nadležnih institucija u FBiH u ovom kontekstu. Rezultati revizije su bili, očekivano, katastrofalni. Revizori su samo jasno adresirali odgovornost i naveli konkretne razloge zbog kojih smo u situaciji za koju nam je svima jasno da u njoj ne bi smo smjeli biti. No, adekvatna reakcija nadležnih institucija je izostala. Zbog čega su Centri civilnih inicijativa, 18. februara 2021., organizovali konferenciju čiji je cilj bio, s jedne strane, ukazati na vezu između zagađenosti zraka i kvaliteta rada institucija, a, s druge, akcentirati važnost revizije učinka, koju provode uredi za reviziju u BiH, čiji izvještaji sadrže iscrpne analize, zaključke i preporuke za postizanje veće transparenosti, efektivnosti i efikasnosti rada javnih institucija, a predstavljaju i alat za smanjenje korupcije.
(TH, Revizije info)
