Na današnjoj sjednici Parlamentarne komisije odgovorne za reviziju, jedan od predstavnika Federalnog ministarstva finansija (Pomoćnik ministra u Sektoru za budžet i javne rashode Alija Aljović) rezigniran nalazima i ocjenom koju je Ured za reviziju institucija u FBiH dao ovom ministarstvu (a dao mu je “mišljenje s rezervom” za usklađenost poslovanja sa zakonima i drugim propisima), požalio se na kriterije ovog ureda.
“Šta je to na temelju čega Revizija ocjenjuje koja je ocjena mišljenje s rezervom, ne koja je ocjena nego šta je ocjena, koja je gradacija mišljenje s rezervom, pozitivno mišljenje i negativno mišljenje. Evo ja poredim naša izvješća sa izvješćima zemalja u regiji, da ne poredim i da ne ističem, dakle, mišljenja revizorska u RS-u, gdje je 80, pa evo neka bude 70 (pretpostavljamo %? – op.u.) revidiranih institucija ima pozitivno mišljenje. Pa jesmol mi tako loši?”
Ministarstvo finansija, oličeno u ovom državnom službeniku – jednom od čak 8 koliko ih je Ministarstvo poslalo, umjesto Ministrice, koja nije našla za shodno pojaviti se u Parlamentu i odgovarati na pitanja koja se tiču rada ministarstva kome je na čelu – je, dakle, ljubomorno na poziciju koju njihove kolege u Vladi RS imaju otkad je tamošnja vladajuća partija i njen lider, neviđenim, skandaloznim političkim (ali i ne samo političkim) pritiskom, koji bi u jednoj zaista demokratskoj zemlji i pravnoj državi bio nemoguć, uklonila generalnog revizora i njegovog zamjenika (prisilivši ih na ostavku), upravo zbog ocjena poslovanja tamošnjeg Ministarstva finansija. Iza čega je, potom, imenovan aktuelni Glavni revizor Republike Srpske, za vrijeme čijeg mandata su se ocjene ministarstava u Vladi RS drastično popravile.
I zaista…
Dok kod Ureda za reviziju institucija u FBiH samo 4 ministarstva entitetske vlade imaju obje pozitivne ocjene (i za finansijske izvještaje i za usklađenost sa zakonima), kod Glavne službe za reviziju samo 4 nemaju(!) obje pozitivne ocjene (a 12 ih imaju).
No, statistički podaci pokazuju da su prije smjene prethodnog Glavnog revizora u RS tamošnja ministarstva imala još lošije ocjene od Federalnih. A da je tek u zadnjih nekoliko godina došlo do eskalacije pozitivnih ocjena, što predsjednik skupštinskog odbora za reviziju Narodne skupštine Republike Srpske, Tomica Stojanović, objašnjava stavom da je Revizija u RS, u posljednjih nekoliko godina, smanjila kritičnost.
Zanimljivo je to kako se kriteriji mijenjaju i usklađuju sa vlastitim potrebama. Ali nije ovo ni prvi ni posljednji slučaj otvorene ljubomore Federalnih političara i onih oko njih, prema poziciji koju imaju njihove kolege u RS-u. Stavljanje javnih emitera pod efektivnu kontrolu vlasti, recimo, nedosanji je san, političara i njihovog klijentilističkog lanca s “ove strane” entitetske granice.
A nije da i aktuelnog Generalnog revizora Federacije ne bi rado “oslobodili” funkcije koju obavlja i na njegovo mjesto postavili nekog ko manje dosljedno provodi profesionalne standarde i manje ozbiljno shvata svoju i ulogu revizije u društvu.
Što su Vlada i njeni ministri pokazali i nedavno, javnim izražavanjem nezadovoljstva i neprihvatljivim, ali srećom neefikasnim, pritiscima na Ured za reviziju, zbog nekih ocjena datih u revizorskim izvještajima, u vezi kvaliteta odgovora Vlade na Pandemiju i načina podjele novca privatnim firmama, u tom kontekstu. I zbog medijske pažnje koja je tim ocjenama i pratećim statističkim podacima, data.
A što se tiče dječijeg lamentiranja “Pa jesmol mi tako loši?”, odgovor je: Ne. Niste. Vi ste mnogo gori, ali revizori imaju svoje standarde i u svojoj analizi i ocjeni koncentrišu se samo na svoj domen rada. Ostavljajući nešto i drugim institucijama. Tužilaštvu i sudovima, recimo. Te, medijima i javnosti, za malo “slobodniju” interpretaciju. Jer revizori, strogo profesionalno, mogu da kršenje zakona u nekim slučajevima “progledaju kroz prste”, odnosno da to ne shvate kao razlog za negativnu ocjenu, ali “normalnom čovjeku” činjenica da ima vlast koji krši zakone (i to masovno, skoro bez izuzetka) je van pameti. Zapanjujuća i zastrašujuća.
A van pameti je i da se neko žali što “njegovo” ministarstvo nije dobilo pozitivnu ocjenu revizora. I inače, a pogotovo u situaciji kad je to ministarstvo od 37 preporuka koje su mu date prošle godine, za otklanjanje uočenih nedostataka, u međuvremenu realizovalo tek 7. A ove godine, uz 29 ponovljenih dobilo još 10 novih??? I pri tome krši čitav niz zakona – Zakon o budžetima u FBiH, Zakon o izvršenju Budžeta FBiH za 2020. godinu, Zakon o unutrašnjoj reviziji u javnom sektoru u FBiH, Zakon o finansijskom upravljanju i kontroli u javnom sektoru u FBiH, Zakon o poreznoj upravi FBiH, Zakon o upravnom postupku, Zakon o računovodstvu i reviziji u FBiH.
Pozitivno do… bola.
(S.Š.)
